De tussengeneratie spreekt: over verantwoordelijkheid zonder macht

We spreken graag over de generatie van morgen. Over duurzaamheid, verantwoordelijkheid en nalatenschap. Maar zelden durven we benoemen wat daaraan voorafgaat: dat de huidige generatie niet begint met een leeg blad, maar met een rekening.

Wie vandaag tussen pakweg dertig en vijftig is, draagt meer dan haar eigen keuzes. Ze erft doorgeschoven schulden, uitgeputte systemen en politieke stilstand die jarenlang werd verpakt als stabiliteit.

Dat noemt men historisch gegroeid.

Complex. Onvermijdelijk.

Maar complexiteit is geen onschuld, en groei is geen moreel alibi.

Laat ons duidelijk zijn: vorige generaties hebben veel opgebouwd. Sociale zekerheid, infrastructuur, welvaart. Dat verdient erkenning. Maar erkenning is geen kwijtschelding. Dankbaarheid kan nooit betekenen dat men zwijgt wanneer de lasten structureel ongelijk verdeeld zijn.

De huidige generatie wordt geacht te saneren, te hervormen, te besparen en te herstellen. Ze krijgt verantwoordelijkheid zonder macht, schuld zonder auteurschap en morele druk zonder ademruimte. In naam van de toekomst moet zij offers brengen, terwijl fouten uit het verleden zelden expliciet worden benoemd. Dat is geen solidariteit. Dat is doorschuiven.

Een samenleving die haar midden-generatie uitput om haar verleden te ontzien en haar toekomst te beloven, ondergraaft zichzelf. Want wie permanent herstelt zonder zelf te mogen bouwen, verliest vertrouwen. En zonder vertrouwen is er geen draagvlak voor hervormingen, geen legitimiteit voor beleid, geen geloof in morgen.

Politiek leiderschap kan zich hier niet langer verschuilen achter procedures en neutraliteit. Neutraliteit in tijden van structureel onrecht is geen evenwicht, maar een keuze. Ethiek zonder moed wordt administratie. Regels zonder verantwoordelijkheid worden een schild.

Wie vandaag spreekt over de volgende generatie, moet durven zeggen wie vandaag de prijs betaalt voor gisteren. Wie hervormingen vraagt, moet de lasten eerlijk verdelen over leeftijden en levensfases. Wie verantwoordelijkheid eist, moet ook macht durven geven.

Dit is geen aanval op ouderen. Het is geen breuk met het verleden. Het is een oproep tot eerlijkheid. Tot een nieuw generatie contract

, gebaseerd op waarheid in plaats van schuldgevoel. Op gedeelde verantwoordelijkheid in plaats van stille opoffering.

De toekomst wordt niet beschermd door het heden uit te putten. Duurzaamheid zonder rechtvaardigheid is leeg. Solidariteit zonder eerlijkheid hol.

De tussengeneratie is geen verloren generatie. Ze is een generatie die weigert nog langer stilzwijgend op te ruimen. Niet uit wrok, maar uit verantwoordelijkheidszin. Want zonder waarheid is er geen herstel. Zonder herstel geen vertrouwen. En zonder vertrouwen geen toekomst.